Bəzən xəbərlərdən eşidirik ki, mənzil sahibləri tikinti şirkətləri tərəfindən aldadılaraq mənzilsiz qalırlar və ya yaşadıqları binaya illər keçməsinə baxmayaraq qaz, işıq, su verilmir. Bəs bu cür hallarla rastlaşmamaqdan ötrü yeni tikililərdə mənzilə sahib olmaq istəyənlər nə etməlidirlər?
Yeni tikililərdə mənzil almaq istəyənlərin əksərriyyəti yenicə ailə həyatı qurmuş cütlüklər olur. Birgə həyata yenicə qədəm qoyan evli cütlər həyatda br çox şeydə təcrübəsiz olduqları kimi, mənzil seçimində də eyni şeylə qarşılaşırlar. Bu məqalədə çalışacağıq yeni tikililərdə mənzil seçimində edilən əksər səhvlər barədə oxuculara çatdıraq.
• İlk öncə, yeni tikilidə mənzil alarkən mütləq dərəcədə tikinti şirkəti barədə maksimum dərəcədə məlumat toplamağa çalışın. Bunu ən rahat qaydada tikinti şirkətinin rəsmi internet saytında edə bilərsiniz. Saytda əsasən tikinti şirkətinin yaranma tarixi, bundan qabaq tikdiyi binavə ya digər tikililər, Azərbaycan Respublikası Daşınmaz Əmlakın Dövlət Reyestri Xidməti tərəfindən təsdiq olunmuş çıxarışı, tikintidə istifadə etdiyi materiallar və s. barədə məlumatlar olur.
• Bina haqqında məlumatı digər mənzil sahibləri ilə fikir mübadiləsi apararaq əldə edə bilərsiniz. Onlar sizə mövcud problemlər barədə ətraflı danışa bilərlər.
• Sənədlərin qaydasında olmasına və tikinti şirkətinin nüfuzunun olmasına baxmayaraq, əsas şərtlərdən biri binanın hazır olub-olmamasıdır. Binanın tikintisi natamam da ola bilər. Şirkətin satış təmsilçisi sizə hər şeyin hazır olduğunu deyirsə, o zaman ondan sizə işığın və suyun gəlib-gəlmədiyini göstərməsini tələb edin. Əgər bununla bağlı hər hansı bir bəhanə gətirilərsə, səhərisi gün gəlib tikintidə işləyən işçilərdən su, işıq və kanalizasiya xəttlərinin çəkilib-çəkilmədiyini soruşun. İşçilər müştərilərlə işləmirlər deyə sizə satış təmsilçisinin demədiyi məlumatları verə bilərlər. Yox əgər xəttlər çəkilibsə, suyun və işığın sonradan veriləcəyini desələr, o zaman həmin binaya uzun müddət nə suyun, nə də işığın verilməyəci ehtimalı da böyükdür.
• Binanın gələcəkdə normal şəkildə tikilməsi üçün həmin binanın mənzillərinin alıcılarının olması lazımdır. Yox əgər əmlak bazarında tikinti şirkəti öz müştərilərini barmaqla sayılacaq qədər tapırsa, demək binanın tikintisi uzun çəkə bilər. Bunun qarşısını almaqdan ötrü tikinti şirkətinin satış göstəricisi ilə maraqlanın.
• Mövcud əmlaka hansı bankların kredit verdiyini öyrənin. Əgər bu, bir neçə bankdırsa yaxşıdır. Yox əgər bir bankdırsa, o zaman həmin bankın nüfuzuna baxın. Banklar sənədlərini yoxlamadıqları tikinti şirkətlərinə kredit vermirlər.
• Almaq istədiyiniz mənzilin yerləşdiyi yer ilə maraqlanın. Yaxınlıqda uşaq bağçasının, məktəbin, supermarketlərin, idman zallarının, metronun, dayanacaqların olub-olmamasını araşdırın. Artıq əksər yeni tikililərin ilk mərtəbələrində supermarketlər, əyləncə mərkəzləri, bağçalar olur.
• Əgər mənzil almağa qərar vermisinizsə, çalışın ödəyəcəyiniz məbləği kağız əskinaslarla deyil, bank hesabı ilə aparasınız. Beləcə pul köçürməsi qeydiyyata düşəcəkdir və siz qarşılığında çek alacaqsınız. Nəticədə əlinizdə gələcəkdə yarana biləcək mübahisədə təqdim edə biləcəyiniz sənədiniz olacaq.
• Tikinti şirkəti ilə mütləq şəkildə “Payçı Müqaviləsi” bağlayın. Birincis, bu müqavilə reyestrdən qeydiyyatdan keçəcək və tikinti şirkəti mənzili ikinci dəfə sizdən başqa heç kəsə sata bilməyəcək. Bundan başqa müqavilədə tikinti şirkətinin öhdəlikləri qeyd olunur. Əgər müqavilədə qeyd olunubsa ki, tikinti şirkəti mənzili təmirli formada təhvil verməlidir, mənzili təhvil aldığınız zaman nəzərinizə çarpan istənilən deffekti tikinti şirkəti aradan qaldırmağa borcludur. Əks halda mənzili təhvil almaqdan imtina və qarşılığında sizə dəymiş zərərin qarşılığının ödənməsini tələb edə bilərsiniz. Əsas məsələlərdən biri tikintinin bitmə vaxtıdır. Əgər tikinti şirkəti tikintinin bitmə tarixini sizə sözdə bildirirsə, lakin bu müqavilədə öz əksini tapmayıbsa, siz bunun müqaviləyə daxil edilməsini tələb etməlisiniz. Əks halda tikintinin bitmə vaxtını şirkət istədiyi şəkildə uzada bilər. Yox əgər tikintinin bitmə tarixi qeyd olunubsa və şirkət bu tarixdə təhvil vermirsə, hər uzatdığı günə görə sizə təzminat ödəməlidir. Sizə sərf etmədiyi təqdirdə müqaviləni dəyişməyin, müqavilə yalnız hər iki tərəfin razılğı olduğu təqdirdə pozula bilər. İmza atmazdan qabaq müqaviləni lazım gələrsə dəfələrlə oxuyun, anlamadığınız bölmələri satış təmsilçisindən dəqiqləşdirin. Unutmayın ki, mənzili alarkən tələssəniz, sonra peşiman ola bilərsiniz.